T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Çamoluk Şeker Fasulyesi Islahı Çalışmasına Başlandı

Yayın Tarihi : 5.10.2018


İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüzce yürütülen ve DOKAP tarafından finanse edilen "Giresun İli Kırsal Gelir Kaynaklarının Çeşitlendirilmesi Projesi (GİRKAP)" çerçevesinde coğrafi işaret alan 'Çamoluk Şeker Fasulyesi'nin genetik kaynaklarını koruma, ıslah edip, durultmak ve verimliliğini artırmak amacıyla çalışma başlatıldı. Çalışma, Çamoluk ilçemizin  Kutluca köyünde kurulan deneme amaçlı üretim arazisinde üniversiteden konu uzmanlarının teknik desteğide alınarak  yürütülmektedir.

Genetik kaynaklarını koruma altına alarak, bu fasulyenin ıslah edilmesi, çeşitliliğinin geliştirilmesi amacıyla proje kapsamında yöredeki mevcut genetik materyali toplayıp, denemeye başlanmıştır. Olumlu toplu seleksiyon yöntemine göre yapılacak çalışmada seçme fenotipe göre yapılacaktır. Belirlenen özellikleri taşımayan bitkiler elenecek ve bu şekilde Çamoluk şeker fasulyesi saflaştırılacaktır. Saha çalışmaları sonucunda elde edilen tohumların üretim yapan çiftçilere dağıtılması planlanmaktadır.

Yörede 'Mindaval guru fasulyası' olarakta bilinen Çamoluk şeker kuru fasulyesine Osmanlı dönemi kayıtlarında da rastlanılmakta olup, köylülerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bostan denilen küçük tarlalarında fasulye yetiştirdiklerinden  bahsedilmektedir. Günümüzde kendine özgü tat ve aromasıyla ve 15 dakika gibi kısa bir sürede pişmesi ile bölge halkı ve gurbetçiler tarafından yoğun talep görmektedir. Çamoluk'un rakımı 960-1600 m. arasında değişmektedir. Etrafı dağlarla çevrili ova içi çok sayıda dere ve akarsuların olduğu ve mikro klima özeliğe sahip bir bölgedir. Tınlı, humuslu ve killi bir toprak yapısı mevcuttur.

Geleneksel tarım tekniklerinin kullanılarak mekanizasyonun ve kimyasal girdinin az olduğu bölgede yetiştiricilik yapan çiftçiler, kendi yetiştirdiği ürünlerden elde ettiği tohumları gelecek yıl tekrar kullanarak yerel tohumluğu muhafaza etmektedir. Yörenin bu özellikleri bölgede çok uzun zamandır yetiştirilen fasulyeye genotipik ve fenotipik özellikler kazandırmıştır. Bölgede fasulye yetiştiriciliği zirai mücadele ilacı ve suni gübre kullanılmadan yapılmaktadır.

Bölgenin toprak ve iklim yapısı ile tohumun genotipik özellikleri sonucu asparatik asit miktarı Türkiye ortalaması 1027 mg/100 g iken Çamoluk şeker kuru fasulyesinde bu oran 2541-2670 mg/100 g olarak tespit edilmiş, glutamik asit miktarı Türkiye ortalaması 2784 mg/100 g iken Çamoluk şeker kuru fasulyesinde bu oran 3131-3280 mg/100 g olarak tespit edilmiştir.

 

Giresun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü